İŞ GÜVENLİĞİ RAPORU TİCARİ SIRMIŞ
Soma faciasıyla ilgili sendikamızın, İş Teftiş Kurulundan istediği iş teftiş raporları, 'ticari sır' gerekçesiyle verilmedi. Konuya ilişkin EVRENSEL ve CUMHURİYET gazetelerinde çıkan haber metinleri:
Çalışma Bakanlığı madenlerde yaşananları gizlemek için elinden geleni ardına koymuyor.
TürkiyeMaden-İş Sendikası'nınmaden işkoluna giren işyerlerinde yapılan iş teftiş raporlarının sendikalarına verilmesi talebine verilen yanıtta 'ticari sır/müşteri sırrı' gerekçesi ileri sürülerek 'İşverenden iste' dendi.
İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel tarafından verilen yanıtta iş teftiş raporlarının, ticari sır veya müşteri sırrı olarak nitelendirilen bilgi ve belgeler ile gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgileri 'içerebilmekte' olduğu ileri sürüldü. Raporların üçüncü verilmesi gibi bir uygulama söz konusu olmadığı belirtilen yazıda, '6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 16. maddesinin 2. fıkrasının c bendinde -lsquo;İşveren... teftişten elde edilen bilgilere destek elemanları ile çalışan temsilcilerinin ulaşmasını sağlar' hükmü yer almakta olup bu madde hükmü uyarınca işyerinde yapılan teftiş ile ilgili bilgiler işyerindeki temsilcileriniz tarafından işverenden talep edilebilir' dendi.
SUÇ ORTAKLIĞI
Verilen yanıtın 'neyin kimden değerli olduğunu' gösterdiğini dile getiren Yrd. Doç. Nilgün Ongan, 'İşçilerin can güvenliği için ihmal varsa bunlar bir daha olmasının ticari sırrı kadar değeri yok' diye konuştu. Ongan, şöyle devam etti: 'Ticari sırsa bu hukuk sisteminde ve yürürlükteki hükümlerle mücadele edilmesi halinde işçi sınıfının nasıl çıkmaza gireceğini de gösteriyor. Ticari sır değil de böyle yanıt veriliyorsa tamamen suç ortaklığı anlamına geliyor.' Ongan, bakanlığın verdiği yanıtın Soma faciasında çıplak gözle görülen 'sen öldür ben saklarım' suç ortaklığının son safhası olduğunu vurguladı.
İŞÇİNİN ÖRGÜTLÜ TEMSİLİ İÇSELLEŞTİRİLMEMİŞ
Türkiye Maden İşçileri Sendikasına verilen yanıtı gazetemize değerlendiren Dr. Murat Özveri şunları söyledi: 'Bir kere işçinin örgütlü temsilini içselleştirememiş olmanın dışa vurumudur. Sendikayı üçüncü kişi konumuna sokuyor. ABD'de bile bir işyerinde sendika yoksa her hangi bir sendika gidip orada denetim yapabilir. Burada işverenden isteyin diyor. Örgütlü olmadığı bir işyerinde bu işyerinin özelliklerini öğrenip, işçileri bilgilendirecek, sendikacılık yapacak... Bilgi vermeyecek misin? Asıl muhatap işçi kadar sendikadır. Bir de teftişten elde edilen bilgileri işçiye ulaştırma görevinin işverende olduğunu söylüyor. Peki işverenin iletip iletmediğini denetleyecek organ kim, sensin. Sendika senden istendiğine göre işveren vermemiş. İşveren görevini yapmamış. Sendikayı içselleştiren bir kurum olsaydı böyle bir yazının akla dahi gelmemesi gerekiyordu.'
SOMA'DA DA AYNI GEREKÇE
Soma'da'da 301 işçinin hayatına mal olan faciadaki ihmallerin açığa çıkması için Kimya Mühendisleri Odası tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına iletilen sorular da aynı gerekçeyle yanıtsız bırakılmıştı. İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel tarafından verilen yanıtta, iş teftiş raporlarının, ticari sır ile gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgileri de içerebilmekte olduğu ve bu nedenle verilmesinin suç olduğu ileri sürülmüştü. Bu haber gazetemizin 8 Haziran 2014 tarihli sayısında 'Soma katliamına ticari sır örtüsü' başlığıyla manşet olmuştu.