176 SAYILI ILO SÖZLEŞMESİ TBMM'DE HEMEN ONAYLANMALI
Uluslararası Çalışma Örgütünün ( ILO ) madencilik işyerlerindeki iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin standartları ve kuralları belirleyen ' 176 Sayılı Madenlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi' nin nihayet hükümet tarafından TBMM'ye onaylanmak üzere sevk edildiği belirtildi.
Sendikamızın yıllardır Hükümet tarafından onaylanması için TBMM'ye sevk edilmesini istediği 176 Sayılı Sözleşme için ILO ve sendikamızın da üyesi olduğu ICEM dünyanın çeşitli ülkelerinde ve ülkemizde de kampanya düzenlemişti. Sendikamız, Başbakan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı başta olmak üzere, konuyla ilgili/yetkili hükümet üyelerine çeşitli zamanlarda ülkemizde, madenlerdeki iş sağlığı ve güvenliğini uluslararası standartlara kavuşturmak için bu sözleşmenin zaman geçirilmeden onaylanmasını gerektiğini belirten mektuplar yazmış, yüz yüze görüşmelerde bu talebi iletmişti.
Şimdi sıra, Meclis'in en kısa sürede bu sözleşmeyi gündemine alarak onaylamasında.
176 Sayılı sözleşmenin 5. Maddesine göre madenlerde iş sağlığı ve güvenliği konusunda şu düzenlemeler getirilmektedir. Sözleşmenin beşinci maddesinde yer alan hükümler üretim öncesi ve üretim sonrası tüm süreçleri düzenleyen kuralları içermektedir:
1.Madenlerdeki güvenlik ve sağlığın denetlenmesi,
2.Madenlerin yetkili otorite tarafından atanan müfettiş tarafından teftişi,
3.Her biri ulusal kanun ve düzenlemelerce tanımlandığı üzere, ölümcül veya ciddi kazaların teftişinin ve tutanağının, tehlikeli olayların ve maden felaketlerinin prosedürü,
4.Her biri ulusal kanun ve düzenlemelerce tanımlandığı üzere, kazaların, hastalıkların ve tehlikeli olayların istatistiklerinin derlenmesi ve yayımlanması,
5.Madendeki sağlık ve güvenlik alanında madencilik faaliyetlerinin kısıtlanması ya da yasaklanması konusunda, durum düzeltilene kadar yetkili otoritenin görevlendirilmesi,
6.İşyerlerinde güvenlik ve sağlık önlemleriyle ilgili konularda işçi temsilcilerinin katılımının sağlanması, danışılması ve işçi haklarının uygulanması bağlamında etkili prosedürlerin kurulması,
7.Ulusal hukuki düzenlemeler; üretim, depolama, ulaşım ve patlayıcı kullanımı ve madenlerdeki başlatıcı araçların yetkili ve resmi kimselerin denetimi altında ya da bu kimselerce gerçekleştirilmesinin sağlanması,
8. Madenden kurtarma, ilk yardım ve uygun medikal malzemelerin bulundurulması zorunluluğu,
9.Yeraltındaki kömür madenlerinde işçilere kendilerini kurtarmak için yeterli olacak solunum cihazının sağlanması,
10.Güvenlik ve sağlık tehlikesini en aza indirgemek veya yok etmek, terk edilmiş maden çalışmalarında koruyucu önlemler almak,
11.Güvenli depolama, ulaşım ve madencilik çalışmalarında kullanılan riskli maddelerin ve madende üretilen atıkların ortadan kaldırılması zorunluluğu,
12.Uygun olduğunda, yeterli sıhhi kolaylık ve yıkanma, elbise değiştirme, yemek ve hijyeni sağlamak,
13.Madendeki yetkili işveren, uygun çalışma planlarını çalışma başlamadan ve herhangi önemli bir değişiklik esnasında hazır olmasını sağlamak, periyodik olarak güncellenmesini ve maden alanında ulaşılabilir şekilde bulundurulmakla işveren yükümlüdür.
İşverenler, sözleşmenin yedinci maddesine göre madenlerdeki riskleri yok etmek, riskleri en aza indirmek ve kontrol etmekle yükümlüdür. Sözleşmeye göre aşağıdaki tedbirleri almak işverenin sorumluluğundadır:
a)Sağlıklı bir çalışma atmosferi ve güvenli bir iş alanı için madenin elektrik, mekanik ve iletişim sistemi de d-acirc;hil olmak üzere başka ekipmanlarla donatılması, tasarlanması ve inşa edilmesini sağlamak;
b)İşçilerin kendilerini ya da öteki insanların sağlık ve güvenliğini tehlikeye atmadan çalışabilmesi için madenin toplanması, çalıştırılması, korunması ve dağıtılmasını sağlamak;
c)Çalışma alanlarındaki insanların ulaşımını sağlayacak zeminlerin sağlamlığını korumak;
d)Yapılabilir olduğu durumlarda, her yeraltı çalışma mekanından yüzeye farklı çıkış araçlarıyla bağlı iki çıkış temin etmek;
e)İşçilerin yaşayabilecekleri çeşitli felaketleri ve bu felaketlerin işçiler üzerindeki etki seviyesini belirlemek için gözlem, değerlendirme ve düzenli incelemelerin yapılmasını sağlamak;
f)Ulaşıma izin verilen tüm yeraltı çalışma mek-acirc;nlarında yeterli havalandırmanın sağlanması;
g)Özellikle felaketlere duyarlı alanlarda, güvenli bir çalışma sistemi ve işçilerin korumasını sağlamak amacıyla bir çalışma planı ve prosedürleri hazırlamak;
h)Yangın ve patlamaların başlaması, yayılmasını tespit etmek ve engellemek için maden işçiliğinin doğasına uygun tedbir ve önlemler almak ve;
i)İşçilerin güvenlik ve sağlığı için ciddi tehlike arz eden durumlarda çalışmaların durdurulması ve işçilerin güvenli bir yere nakledilmesini sağlamak.
Son fıkrada yer alan hükme dikkatlerinizi çekmek istiyorum. Yerin kilometrelerce altında işçileri güvenli bir yere nakletmek en temel ihtiyaçtır. Bu nedenle 'yaşam odaları' madenlerin olmaz ise olmazıdır.
Maden kazalarında yaşanan en temel sorunlardan biri yeraltındaki madencilerin yerini ve sayısını tespit etmektir. Sözleşmenin onuncu maddesine göre madende bulunan her kişinin muhtemel yerini kesin olarak belirleyebilecek bir sistem kurmak işverenin sorumluluğundadır.