TBMM GENEL KURULUNDA, SOSYAL GÜVENLİK TASARININ İKİNCİ BÖLÜMÜNDE KABUL EDİLEN MADDELER
TBMM Genel Kurulunda, temel yasa olarak görüşülen sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunda değişiklik öngören tasarının 31-60. maddelerinin yer aldığı 2 bölümün görüşülmesine devam edildi.Tasarının alt sınır aylıklarını düzenleyen 35. maddesiyle ilgili AK Parti, CHP, MHP, DTP ve DSP'li milletvekilleri değişiklik önergeleri verdi. AK Parti'nin, sosyal taraflarla varılan uzlaşma çerçevesinde yüzde 35 olan alt sınır aylığının evli veya çocuklu olanlarda yüzde 40'a çıkartılmasını sağlayan önergenin oylanması sırasında MHP'li 20 milletvekili tarafından yoklama istendi.
Elektronik cihazla yapılan yoklamanın ardından Başkanvekili Nevzat Pakdil, önergeyi oylamaya sundu. Oylamada, önergenin muhalefet tarafından verildiğini düşünen AK Parti'li milletvekilleri ret oyu kullandı.
Bunun üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, bir karışıklık olduğunu ifade ederek, muhalefet milletvekillerine, ''Asgari aylıklarla ilgili sosyal taraflarla mutabakat sağlandı. Kabul edilmeyen önergede evli veya çocuklu olanlarla ilgili yüzde 5'lik bir artış sağlanıyordu. Çalışanların aleyhine bir önerge kabul edilmedi'' siteminde bulundu.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
Genel Kurulda tasarının 2. bölümünde yer alan ve kabul edilen 7 maddeye göre, isteğe bağlı sigortalılıktan Türkiye'de ikamet edenler ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşları yararlanabilecek.
İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için; bu kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmama veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışma ya da tam gün çalışmama, kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olma, 18 yaşını doldurmuş bulunma ve isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunma şartaları aranacak.
İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın yüzde 32'si olacak. Bunun yüzde 20'si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12'si ise genel sağlık sigortası primini kapsayacak.
İsteğe bağlı sigortalılar, bakmakla yükümlü olunan kişi olsa dahi, genel sağlık sigortalısı sayılacak ve genel sağlık sigortası primi ödeyecek.
Türkiye'de 1 yıldan az ikamet eden yabancı ülke vatandaşları, genel sağlık sigortası kapsamında tutulacak.
İsteğe bağlı sigortalıların zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tabi ödenen primler, öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilecek.
TABAN AYLIĞI
Hem eşinden hem de ana veya babasından ölüm aylığına hak kazananlar, eşinden ya da anne ve babasından bağlanacak aylığın birini tercih edebilecek. Bu kural, evliliğin ölüm nedeniyle sora ermesi durumunda, sonraki eşinden gelire hak kazananlara da uygulanacak.
Kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklar; her yılın Ocak ve Temmuz aylarından geçerli olmak üzere, bir önceki 6 aylık dönemlere göre TÜİK tarafından açıklanan en son temel yıllık tüketici fiyatları genel endeksindeki değişim oranı kadar artırılarak belirlenecek. Kanuna göre sigortalıya bağlanacak aylıklar ile ölen sigortalının hak sahiplerinin aylıklarının hesabına esas olan tutar, çalışma sürelerindeki her yıl için tespit edilen prime esas günlük kazancın alt sınırları dikkate alınarak ortalama aylık kazancın yüzde 35'inden az olmayacak.
Hak sahibi olan kişilerin aylıkları; hak sahibi 1 kişi ise alt sınır aylığının yüzde 80'inden, hak sahibi 2 kişi ise de yüzde 90'nından az olamayacak.
Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince bağlanan kısmi aylıklar için bu kural uygulanmayacak.
Ölen sigortalıların hak sahiplerinden, kendisinden aylık bağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı kasten öldürdüğü veya iş göremez ve malul hale getirdiği mahkeme kararıyla belgelenen kişiye, gelir ve aylık bağlanmayacak. Daha önce ödenen gelir ve aylıklar ise geri alınacak.